دیدگاه سلف صالح و علماء پیرامون شفقت
گویند که عمر بن خطاب رضی الله عنه شخصی را که هنی نام داشت بر پاسداری مرزها گماشت و برایش نصیحت فرموده گفت: ای هنی، در حق مسلمین شفیق ومهربان باش و از دعای مظلوم برحذر باش، زیرا که دعای مظلوم مورد اجابت قرار می گیرد.
عبدالملک بن حمید گوید: با عبدالحمید بن صالح در دمشق بودیم که در آرشیف دیوان رسائل دمشق نامه ای را در یافت، در نامه نوشته شده بود: ( بسم الله الرحمن الرحیم، از طرف عبد الله بن عباس به معاویه بن ابو سفیان، سلام بر تو، من الله را سپاسگزارم که جز الله خدایی نیست، خداوند ما و شما را با لباس تقوی بپوشاند… اما بعد، تو در میان قریش از مردم پر قدرت و دارای بردباری و اخلاق زیبا هستی، بایستی به چیزی که دستور می دهی بدان عمل کنی، از دینت پاسداری نمایی، و بر اسلام و اهل اسلام شفقت و مهربانی داشته باشی، که آن برای تو بهتر است، و دینا و آخرتت را خوشبخت می گرداند….”
جنید گوید: وقتی ابن عباس از شفقت بر مردم پرسیده شد که چیست؟ در پاسخ گفت: آنچه را که از تو مطالبه دارند برای شان بده، و آنها را وادار به چیزی نکن که در توان شان نیست، با چیزی آنها را مورد خطاب قرار نده که نمی دانند….”
ابوالخیر گوید: ” دلها مانند ظرفها اند، دلهایی اند که از ایمان مملو می باشند، نشانه آن شفقت بر تمام مسلمانان، توجه و اهتمام به امور آنها، همکاری با ایشان که خیر صلاحی برای آنها عاید گردد، و دلهای دیگری اند که مملو از نفاق اند، و نشانه آن نوع دلها کینه توزی، خیانت، حسد، سنگدلی می باشد. ..”
