فقاهت در دين
عن معاوية قال سَمِعْتُ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ مَنْ يُرِدْ اللَّهُ بِهِ خَيْرًا يُفَقِّهْهُ فِي الدِّينِ وَإِنَّمَا أَنَا قَاسِمٌ وَاللَّهُ يُعْطِي وَلَنْ تَزَالَ هَذِهِ الْأُمَّةُ قَائِمَةً عَلَى أَمْرِ اللَّهِ لَا يَضُرُّهُمْ مَنْ خَالَفَهُمْ حَتَّى يَأْتِيَ أَمْرُ اللَّهِ متفق عليه
از معاويه روايت است كه فرمود از رسول الله صلي الله عليه وسلم شنيدم كه فرمود : كسي را كه الله جل جلاله برايش ارادة خير كند او را در دين فقاهت و فهم ميبخشد و جز اين نيست كه من تقسيم كننده ام و دهنده صرف الله است و اين امت هميشه بر حكم الله قائم باقي مي ماند و مخالفت كنندگان اين امر هيچ ضرري به ايشان رسانيده نميتواند تا آنكه حكم الهي فرود آيد .
اين حديث شريف با آنهمه ايجاز و كلمات جامع ، سه موضوع خيلي مهم را به ما مي آموزد .
1 ـ بزرگترين نعمت الله متعال براي انسان بصيرت و فهم در دين است .
2 ـ آنچه را پيامبر صلي الله عليه و سلم به امتش مي رساند همه از جانب الله متعال ميباشد .
3 ـ اين امت تا قيام قيامت بر راه حق باقي مي ماند .
بدون شك عزت ، شهرت ، صحت و مال دنيا و اولاد همه نعمتهاي الله متعال است اما زمانيكه الله متعال بخواهد كسي را مورد فضل و مرحمت خاص خود قرار دهد و ارادة خير در موردش داشته باشد او را بسوي دين متوجه نموده و فهم و علم دين برايش نصيب ميگرداند .
معناي فهم فقاهت ديني اينست كه انسان روح دين را درك نموده و در هر حالتي پابند و نمايندة صالح دين باشد . او با ساده لوحي و بدون درك و شعور به تقليد كوركورانه نميپردازد بلكه با آگاهي و يقين كامل دين را درك نموده و از آن پيروي ميكند .
ديگر اينكه چنين شخصي كه مورد مرحمت خاص الهي قرار گرفته و فقاهت در دين نصيبش گرديده است ، هميشه به اين نكته متوجه است كه اين همه علوم از تراوشات ذهني پيامبر صلي الله عليه وسلم نميباشد بلكه بياد مي داشته باشد كه اين فرامين همه از جانب الله متعال است . مهمترين فائدة اين فهم اينست كه حيثيت پيامبر را چنانكه لازم است ميشناسد و نه به غلو و زياده روي گرفتار ميگردد و نه هم از حيثيت او چيزي ميكاهد .
فايدة ديگري كه دارد اينست كه با تمام جديت و اشتياق به اتباع از پيامبر مي پردازد زيرا ميداند كه سرچشمة تمام اين هدايت جانبخش وحي الهي مي باشد .
نكتة ديگري كه درين حديث شريف آمده است اينست كه امت اسلامي تا قيام قيامت بر مسير حق استوار ميماند . دكر اين نكته از يك سو پيشگويي صادقانة است كه حقانيت آنرا هر روز مشاهده مينماييم ، از جانب ديگر مؤمن را تسلي ميدهد كه بايد در هر حال بر دين استوار باشد زيرا هيچ قوتي توان نابودي اين امت را ندارد .
